Stealth teknolojisinin gereği olarak modern savaş uçaklarının hepsinin sistemleri gövde içine gömülü olarak yerleştiriliyor. Bu sayede gövdenin altı, üstü ve yanları çıkıntısız, düz bir hale geliyor. Böylece uçağın radar kesit alanı büyümüyor.
Bu kapakçıklar sadece alt kısımda değil, uçakların üstünde ve yan kısımlarında da yer alır. Yakıt ikmali, 20-25 milimetrelik mühimmat yüklemesi veya aerodinamik amaçlarla bulunur. Örneğin F-22 Raptor’un sırt kısmında hareketli kapakçıklar bulunur. Bu kapakçıklar sayesinde uçağın çeşitli hızlarda ve hücum açılarında yaptığı manevrada yeterli hava beslemesi sağlanabiliyor.
Tüm bunların dışında, bu gömülü ve parçalı tasarım sayesinde uçağın arızalı veya değişmesi gereken bölümüne diğer parçaları sökmeden kolayca ulaşılması sağlanıyor. Bu yazımızda F-35 Lightning II uçağının alt kısmındaki kapakçıkları inceleyeceğiz.
IPP (Integrated Power Pack) bölümü uçağın içinde yer alan küçük bir motordur. Bir nevi APU (Auxillary Power Unit) diyebileceğimiz sistem, uçağın bilgisayarı, elektronik sistemleri ve ana motorunun ilk çalıştırılması için güç üretir. Ana motorun marş basmasını sağlar. İhtiyaca göre hem basınçlı hava üretebilen hem de elektriksel güç üretebilen motor, kendi kompresörü, yanma odası, egzoz ve güç türbinine sahip. Egzoz bölümü F-35A ve F-35B modellerinde alt kısımda, F-35C modelinde ise üst kısımda bulunur.
EOTS, havadan havaya ve havadan yere hedefleme yeteneği sağlayan yüksek performanslı, hafif ve çok işlevli bir Elektro-Optik Hedefleme Sistemidir. F-35’in stealth özelliğine uygun olarak tasarlanan EOTS, F-35 Lightning II’nin gövdesinde bulunan dayanıklı pencereli bir bölgeye entegre edilmiştir ve uçağın merkezi bilgisayarına yüksek hızlı fiber optik bir arayüzle bağlıdır. İleriye dönük kızılötesi arama/izleme işlevlerini birleştiren ilk sensör olan EOTS, F-35 pilotlarının durumsal farkındalığını geliştirir ve uçak mürettebatının keşif gerçekleştirmelerine ve hassas bir şekilde lazer ve GPS destekli mühimmatlar kullanmalarına olanak tanır. EOTS içerisinde hareketli parçalar bulunur ve bu parçalar dönerek tarama yapar.
Chaff/Flare sistemi ise füzelerden savunma sistemidir. Atılan füze radar güdümlü ise “chaff” olarak adlandırılan sistem devreye girerek füze şaşırtılır. Chaff, füze radarını aldatmaya yarayan, folyoya benzeyen parlak metal levhalardan oluşuyor. Isı güdümlü füzeleri aldatmak içinse flare atışı yapılır. Flare, çok yüksek sıcaklıklarda alev çubukları ile füzeyi şaşırtır.
Decoy Aldatma sistemi ise modern uçakların hemen hepsinde kullanılabilmektedir. Kimi uçaklarda kanatlara takılır, kimilerinde ise gövde içine gömülüdür. Decoy sistemleri de tıpkı chaff/flare gibi uçağınızdan atılarak aktif hale gelir. Elektronik harp unsuru barındırır ve uçağın radar silüetinin bir kopyasını oluşturarak füzeyi kendisine çeker. Koruduğu uçaktan çok daha büyük bir radar kesit alanı oluşturarak dikkati üstüne çeker. F-35 için BAE Sytems tarafından T-1687/ALE-70(V) decoy sistemi geliştirilmiştir.
DAS (Electro-Optical Distributed Aperture System) ise uçağın 6 farklı noktasında bulunan sensörler bütünüdür. F-35’in alt gövdesinde, üst gövdesinde, kanopi ile radom arasında kalan kısmın sağ ve sol taraflarında ve burun kısımda radomun üstünde bulunur. F-35 için Northrop Grumman tarafından AN/AAQ-37 DAS sistemi geliştirilmiştir. Pilotun 360 derece durumsal farkındalığını artıran, yaklaşan füze ve diğer tehditlere karşı pilotu uyaran ve füzelerin takibini yapan, dost uçaklarla birlikte taktik manevra yapmayı sağlayan, yakın kol uçuşunda hassas takip yapan sistemdir. Aynı zamanda DAS, bir balistik füzenin takibini de yüzlerce kilometre öteden yapabilir, Kızılötesi Arama ve İzleme Sistemi (IRST) ile işaretleme yapabilir, bir füzenin nereden fırlatıldığı bilgisini pilota verebilir.
Yorum Ekle